มะพูด
ชื่อ | มะพูด |
ชื่อวิทยาศาสตร์ | Garcinia dulcis |
Author name | (Roxb.) Kurz. |
ชื่อวงศ์ | CLUSIACEAE |
ชื่ออื่นๆ | ไข่จระเข้ ตะพูด ส้มปอง ส้มม่วง (จันทบุรี), พะวาใบใหญ่ (จันทบุรี, ชลบุรี), ปะหูด (ภาคเหนือ), ปะหูด มะหูด (ภาคอีสาน), จำพูด มะพูด (ภาคกลาง), ตะพูด พะวา ประหูด ประโหด ประโฮด มะนู (เขมร), ปะพูด |
ชื่อสามัญ | Yellow mangosteen |
แหล่งอ้างอิง | Yellow mangosteen |
การใช้ประโยชน์ | - ผลสุกมีรสหวานอมเปรี้ยว ใช้รับประทานเป็นผลไม้ และในปัจจุบันได้มีการนำไปแปรรูปเป็นน้ำผลไม้และผลไม้กวนจำหน่าย - ผลดิบมีรสเปรี้ยว ใช้แทนมะนาวในการทำแกงส้มกุ้งสดได้ - ใบและเปลือกต้นใช้สกัดย้อมสีเส้นไหม โดยจะให้สีเหลืองคล้ายสีเหลืองของดอกบวบให้สีเหลืองสด หรือ สีน้ำตาล - เป็นไม้ต้นที่มีทรงพุ่มสวยงาม ใบและผลเด่น จึงใช้ปลูกเป็นไม้ประดับและปลูกเพื่อให้ร่มเงาได้ เช่น ปลูกในบริเวณศาลา ใกล้ทางเดิน ริมน้ำ ในสวนผลไม้ เป็นต้น - คนไทยโบราณเชื่อว่า หากปลูกต้นมะพูดไว้ในบริเวณบ้านจะช่วยส่งเสริมให้ลูกหลานเป็นคนช่างพูดช่างเจรจา พูดในสิ่งที่ดีงาม พูดจาไพเราะเป็นที่ชื่นชอบของผู้คน แก้เด็กปากหนักไม่ยอมพูดกับใคร โดยจะนิยมปลูกไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของบ้าน |
สรรพคุณทางยา | ผล : แก้ไอ ขับเสมหะ แก้เจ็บคอ แก้เลือดออกตามไรฟัน เป็นยาระบายอ่อนๆ ราก : แก้ไข้ แก้ร้อนใน ถอนพิษผิดสำแดง |
ต้น : ไม้ต้น
คำอธิบาย : ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นตั้งตรง สูง 7-10 เมตร
ลำต้น : เปลือกเรียบ
คำอธิบาย : เปลือกสีน้ำตาลเข้ม เรียบ และแตกเป็นร่องตื้นตามยาว
ใบ : ใบเดี่ยว
คำอธิบาย : ใบเดี่ยวเรียงสลับกึ่งตรงข้าม รูปใบหอกหรือรูปขอบขนาน ปลายสอบเรียว โคนกว้างมนตัดตรง เว้าเล็กน้อย ขอบเรียบ สีเขียวเข้ม ด้านมีขนละเอียด ก้านใบยาว 1.5-2 เซนติเมตร มีขนบางปกคลุม
ดอก : ดอกช่อ
คำอธิบาย : ดอกเป็นช่อ ช่อละประมาณ 3-5 ดอก ออกตามซอกใบหรือตามแผลใบและตามกิ่งก้าน ดอกสีขาวอมเหลือง เมื่อดอกบานเต็มเป็นรูปถ้วยโถ
ผล :
คำอธิบาย : ผลรูปทรงกลมหรือรูปไข่ ผิวผลเรียบและเป็นมัน ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกจะเป็นสีเหลืองสดอมสีส้ม เนื้อในผลเป็นสีเหลือง มีรสเปรี้ยวอมหวาน ภายในผลมีเมล็ดประมาณ 2-5 เมล็ด ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปรี สีน้ำตาล
ราก :
คำอธิบาย :