กระบก
| ชื่อ | กระบก |
| ชื่อวิทยาศาสตร์ | Irvingia malayana Oliv. ex. A.W.Benn. |
| Author name | |
| ชื่อวงศ์ | |
| ชื่ออื่นๆ | มะมื่น, มื่น (ภาคเหนือ), มะลื่น, หมักลื่น (สุโขทัย นครราชสีมา), บก, หมากบก (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), กะบก, จะบก, ตระบก (ภาคกลาง), จำเมาะ, หลักกาย(ส่วย สุรินทร์) |
| ชื่อสามัญ | Barking deer’s mango, Wild almond |
| แหล่งอ้างอิง | Barking deer’s mango, Wild almond |
| การใช้ประโยชน์ | - ใช้ปลูกเป็นกลุ่มในพื้นที่โล่ง ๆ ตามสวนสาธารณะต่าง ๆ สวนรุกขชาติ หรือในสวนสัตว์เปิด ให้เป็นที่อยู่อาศัยและเป็นแหล่งอาหารของสัตว์ป่าได้ - เนื้อไม้แข็งและหนัก มีเสี้ยนตรงแข็งมาก ไม่แตกแยกเมื่อแห้ง เลื่อยผ่าตบแต่งได้ง่าย นำมาใช้ทำเป็นเครื่องมือกสิกรรมต่าง ๆ เช่น ครก สาก เครื่องสีข้าว รวมถึงสิ่งปลูกสร้างที่อยู่ในร่ม และยังนำมาทำเป็นฟืน หรือถ่านที่ให้ความร้อนสูงได้ - เนื้อในเมล็ดมีรสหวานมัน นิยมนำมาคั่วรับประทานเป็นของว่าง มีรสคล้ายกับถั่วลิสง หรือที่เรียกว่า “กระบกคั่ว“ - เนื้อในเมล็ดเป็นแหล่งอุดมของแคลเซียมและเหล็กชั้นดี บำรุงกระดูกและฟัน - ใบอ่อนใช้รับประทานเป็นผักหรือรับประทานกับลาบ (ม้ง) - ผลสุกที่ร่วงหล่นสามารถนำไปใช้เป็นอาหารสำหรับเลี้ยงสัตว์ของวัว ควาย รวมไปถึงสัตว์เคี้ยวเอื้องอื่น ๆ สัตว์ป่าจำพวกเก้ง กวาง และนกชอบกินเป็นอาหารมาก โดยสัตว์ช่วยพาเมล็ดไปงอกในที่ไกล ๆ เป็นการช่วยขยายพันธุ์ต้นกระบกได้เป็นอย่างดี - น้ำมันจากเนื้อในเมล็ดสามารถนำมาใช้เป็นสบู่และเทียนไข |
| สรรพคุณทางยา | - เมล็ด มีรสมันร้อน บำรุงเส้นเอ็น บำรุงไขข้อ แก้ข้อขัด บำรุงไต ฆ่าพยาธิในท้อง - แก่น แก้ผื่นคัน แก้ไอ ผสมแก่นพันจำ และแก่นมะป่วน หรือผสมแก่นมะเดื่อปล้อง แก่นพันจำ แก่นปีบ และแก่นมะพอก ต้มน้ำหรือแช่น้ำดื่ม แก้ไอ ผสมลำต้นต่อไส้ และแก่นกันแสง แช่น้ำอาบ แก้ผื่นคัน แก่นผสมกับแก่นมะพอกต้มน้ำดื่มแก้ฟกช้ำ - ลำต้น ต้มน้ำดื่ม รักษาโรคปอดพิการ แก้ไอเป็นเลือด ผสมเหง้าขมิ้นอ้อย รากทองแมว เมล็ดงา ครั่ง มดแดง และเกลือ ต้มน้ำดื่ม แก้เคล็ดยอก - เปลือกต้น ผสมลำต้นเหมือดโลด ใบหวดหม่อน ลำต้นเม่าหลวง และเปลือกต้นมะรุม ตำพอกแก้ปวด - ใบ ตำผสมกับเลือดควายใช้ย้อมแห - น้ำมันจากเนื้อในเมล็ด ใช้ปรุงอาหาร - เปลือกต้น ผสมเหง้าสับปะรด งวงตาล รากไผ่รวก นมควายทั้งต้น และสารส้ม ต้มน้ำดื่ม รักษาโรคหนองใน |
ต้น :
คำอธิบาย :
ลำต้น :
คำอธิบาย :
ใบ :
คำอธิบาย :
ดอก :
คำอธิบาย :
ผล :
คำอธิบาย :
ราก :
คำอธิบาย :